Του '60 οι εκδρομείς...
2019-08-18 13:58... έχουν φυλαγμένη ευλαβικά και με συγκίνηση στη μνήμη τους την τριήμερη συναυλία του Γούντστοκ, ασχέτως αν οι περισσότεροι δεν ήταν καν εκεί σωματικά. Ήταν όμως εκεί ψυχικά και πνευματικά. Φρόντισε πολύ γι' αυτό το τριπλό άλμπουμ που κυκλοφόρησε σχετικά γρήγορα και φυσικά η ταινία-ντοκιμαντέρ του Μάικλ Γουόντλι, που (πρωτο)προβλήθηκε το 1970, δηλαδή στα καθ' ημάς, μεσούσης της Απριλιανής Δικτατορίας. Η εταιρεία διανομής της ταινίας στην Ελλάδα αποφάσισε -προφανώς για διαφημιστικούς λόφους- να κάνει μια πρώτη προβολή, δωρεάν, στον τότε κινηματογράφο Παλλάς, στην οδό Βουκουρεστίου που τότε δεν ήταν πεζόδρομος. Θυμάμαι με πολύ ζωντανά χρώματα παρά τη μουντή και δυσοίωνη ατμόσφαιρα της εποχής τον πολυπληθή νεαρόκοσμο που είχε σπεύσει. Θυμάμαι ότι μπορούσες να "μυρίσεις" και να "ψηλαφίσεις" την ένταση, την έξαψη και την προσμονή μας για να δούμε και να ακούσουμε τη μουσική εκείνη που οι γονείς μας στραβομουτσούνιαζαν όταν ανεβάζαμε την ένταση και οι γείτονες κουνούσαν το κεφάλι με ένα μείγμα παραίτησης και αγανάκτησης. Αυτή όμως η μουσική μάς διαφοροποιούσε από τους γονείς μας και τη γενιά τους, αυτή εξέφραζε την αμφισβήτησή μας, έντυνε τα όνειρα και τις κάβλες μας, με αυτή ζούσαμε και φανταζόμασταν τη ζωή μας.
Ο κινηματογράφος γέμισε, οι περισσότεροι έμειναν απ' έξω και δεν έφευγαν. Οπότε ανέλαβε η αστυνομία την αποκατάσταση της "διασαλευθείσης τάξεως", όπως έγραφαν την επομένη οι εφημερίδες. Έγινε μια πολύ ωραία και διασκεδαστική -στα μάτια μου τουλάχιστον- φάση με κυνηγητό στους γύρω δρόμους. Μάλιστα κάποια στιγμή βρέθηκα με το καπέλο ενός μπάτσου στα χέρια μου, λάφυρο από έναν αστυνομικό που είχε κάπως αργά αντανακλαστικά, καθώς πέρασα σαν σίφουνας από δίπλα του. Ήμουν γρήγορος τότε, βοηθούσε και η αδρεναλίνη... Την ταινία την είδα στον ίδιο κινηματογράφο, λίγες εβδομάδες αργότερα, και ακόμα θυμάμαι και κυρίως αισθάνομαι τη μαγεία. Νομίζω ότι για μένα αυτό το ντοκιμαντέρ ήταν ένα σημείο καμπής. Από εκεί και πέρα η σχέση μου με τη ροκ εξελίχθηκε σε υπαρξιακή - ελπίζω να μην ακούγεται υπερβολικό. Όλοι και όλες που πέρασαν από σκηνής και απαθανατίστηκαν στην ταινία ήταν υπέροχοι αλλά μερικοί ήταν συγκλονιστικοί. Αναφέρω τέσσερες παρουσίες και πραγματικά ανατριχιάζω ακόμη. Την περφόρμανς του Ρίτσι Χέιβεν με το "Freedom", του Τζο Κόκερ με το "With a Little Help from My Friends" (διασκευή του ομώνυμου τραγουδιού των Beatles) και του Τζίμι Χέντριξ με το "Purple Haze" και με τη διασκευή του αμερικανικού εθνικού ύμνου. Θεούλη μου, τι κιθάρα έπαιζε αυτός ο άνθρωπος! Τέλος, αυτή των Santana (τους άκουγα για πρώτη φορά) με τον Κάρλος Σαντάνα να παίζει τα μαγικά του σόλα στην κιθάρα και τον σεληνιασμένο Γκρεγκ Ρόλι στα ντραμς στο "Soul Sacrifice". Εδώ το σχετικό λινκ.
Γι' αυτό καθ' αυτό το γεγονός έχουν γραφτεί και εξακολουθούν να γράφεται πληθώρα άρθρων και αναλύσεων. Η αλήθεια είναι ότι ήταν μια εποχή στην οποία είχαν γεννηθεί πολλές ελπίδες για ένα καλύτερο, πιο αγαπησιάρικο μέλλον. Ίσως τα παραισθησιογόνα ναρκωτικά και τα παχουλά τρίφυλλα μαριχουάνας, που καταναλώθηκαν στο τριήμερο φεστιβάλ τότε -ένα χαρακτηριστικό της εποχής εκείνης-, έπαιζαν έναν ρόλο, όχι όμως τον κυρίαρχο.
Το γεγονός του Γούντστοκ άσκησε μια απελευθερωτική δυναμική στη νεολαία της εποχής εκείνης. Μην ξεχνάμε ότι είχε προηγηθεί ο Γαλλικός Μάης και ότι το παγκόσμιο αντιπολεμικό κίνημα -με αφορμή τον πόλεμο στο Βιετνάμ- βρισκόταν στην ακμή του. Επόμενο ήταν το Γούντστοκ να πολεμηθεί λυσσαλέα από αυτό που αποκαλούμε κατεστημένο, συντήρηση. Βλέπετε το μήνυμα της ειρήνης, της ελευθερίας, της ισότητας και της αδερφοσύνης που κυριάρχησαν με αφορμή το φεστιβάλ του Γούντστοκ, δεν ήταν δυνατόν να γίνει αποδεκτό από την εξουσία, την όποια εξουσία.
Εμείς τότε είχαμε τη μαύρη δικτατορία, αλλά κάτι -παρ' όλη την τρομοκρατία- είχε αρχίσει να κινείται και ας μην το είχαμε πάρει χαμπάρι. Εκδηλώθηκε με τη δύναμη μιας καταιγίδας λίγα χρόνια αργότερα. Και είμαι βέβαιος ότι πολλά από τα παιδιά που είχαν μαζευτεί έξω από το Παλλάς συμμετείχαν με όλη τους την καρδιά στο φοιτητικό αντιδικτατορικό κίνημα λίγα χρόνια αργότερα.
Δυστυχώς, μετά τον οργασμό συνήθως επέρχεται η θλίψη. Τα κινήματα εκφυλίζονται, οι πρωταγωνιστές συνήθως συμβιβάζονται ή ακόμη χειρότερα χύνουν δηλητήριο σε αυτό που λάτρεψαν και το μόνο που μένει είναι οι αναμνήσεις για την εποχή εκείνη που είχες πιστέψει ότι μπορούσες να προκαλέσεις κάτι περισσότερο από μια τρικυμία σ' ένα ποτήρι νερό και ορκιζόσουν ότι ένας άλλος, δικαιότερος κόσμος, είναι εφικτός. Κάθε ομοιότητα με πρόσφατες καταστάσεις, στις οποίες όσοι αφελείς, εύπιστοι, ρομαντικοί -κι εγώ δεν ξέρω τι άλλο- πίστεψαν και κατέθεσαν τα όνειρα και την καρδιά τους, θεωρείται απλή σύμπτωση. Αλλά αυτή είναι η ζωή, πάντα λέμε και ορκιζόμαστε ότι είναι στο χέρι μας να την αλλάξουμε και πάντα κάπου κλατάρουμε στην προσπάθεια. Ίσως σε μια άλλη ζωή, αν πιστεύουμε στην ύπαρξη μιας δεύτερης ευκαιρίας, να τα καταφέρουμε. Στο μεταξύ, φίλοι μου, ας απολαύσουμε όσο γίνεται τη διαδρομή.
ΥΓ.1 Για όσους ενδιαφέρονται να μάθουν περισσότερα, δίνω αυτό το λινκ (Βικιπαίδια) που αναφέρει τα γεγονότα με ένα κάπως αποστασιοποιημένο τρόπο.
ΥΓ. 2 Αντλώντας έμπνευση από το Γούντστοκ, ο καλός σκηνοθέτης Ανγκ Λι γύρισε μια πολύ ωραία ταινία και αντιπροσωπευτική του πνεύματος των νέων της εποχής, το Taking Woodstock (2009). Σας συνιστώ να τη δείτε.
ΥΓ. 3 Ξεκίνησα να γράφω αυτό το κείμενο ανήμερα της 50ης επετείου του Φεστιβάλ του Γούντστοκ, το Δεκαπενταύγουστο, αλλά, εξαιτίας ενός προβλήματος του υπολογιστή μου, κατάφερα να το τελειώσω σήμερα, τρεις μέρες μετά, όσο διήρκεσε το μουσικό πανηγύρι εκεί...
ΥΓ. 4 Το μουσικό βίντεο που ακολουθεί είναι ένα τμήμα της ταινίας-ντοκιμαντέρ του Μάικλ Γουόντλι και απεικονίζει τον Ρίτσι Χέιβεν που αποδίδει με έναν συγκλονιστικό αυτοσχεδιασμό -το έμαθα αργότερα- το τραγούδι Freedom. Δυστυχώς η ελευθερία παραμένει μια παγκόσμια αξία που είναι διαρκώς ζητούμενη και μονίμως σε έλλειψη.