"Το θέμα είναι τώρα τι λες"

ΤΩΡΑ

Τώρα δε μένει τίποτ' άλλο οι δυο τρεις λέξεις μας σε μια γωνιά του δρόμου

Πολύ βιαστικά δε στάθηκε καιρός για τόσο ασήμαντες αοριστίες

Δεν θα ξεχάσω πως είχαμε φίλους και κάποια μέρα δεν τους βρήκαμε πια

Το χέρι μας έγινε βαρύτερο ίσως, σα νιώσαμε μια μέρα πιο πολύ τον κόσμο

Τώρα, ο κάθε λόγος περιττός, ο καθένας λιγότερο άξιος από τον άλλο

Οι ήχοι, τα χρώματα, η αίσθηση φωνάζουνε με μια πρωτογνώριστη σημασία

Mάθαμε την ανάγκη της πίκρας και πονέσαμε τον άλλο, μάθαμε

Να σκληραίνουμε τη μνήμη μας και να βαθαίνουμε την καρδιά μας

Τώρα πια ποιος θα σκύψει το μέτωπο σ' επίκλησες μάταιες;

Αυτές τις δυο τρεις λέξεις που δεν τελειώσαμε μια μέρα ίσως να μην τις τελειώσουμε ποτέ

- Τι θα τελειώσει ποτέ και πότε θα πούμε πως τέλειωσε;-

Εδώ όλα μετριούνται χωρίς έλεος, θέλουμε δίχως όριο ν'αγαπούμε

Τώρα πια η αγκαλιά μας δε στένεψε, για να δεχτεί όλους τους ανθρώπους.

Μανόλης Αναγνωστάκης / "Ελεύθερα Γράμματα" 37 (22/2/1946), 5

Σήμερα δεν πρόκειται να ασχοληθώ με τα διάφορα θέματα της επικαιρότητας. Παρόλο που το πληκτρολόγιό μου φαγουρίζεται για να γράψει κάτι περί της χριστιανορθόδοξης αγωγής των Ελληνοπαίδων, η οποία αμφισβητήθηκε -με ιταμό τρόπο- από τον Ν. Φίλη και το σχετικό νομοσχέδιό του περί της διδασκαλίας του μαθήματος των θρησκευτικών, θα αντισταθώ. Άλλωστε υπάρχει και το ΣτΕ -άγρυπνος φρουρός- και βάζει... τα πράγματα στη θέση τους. 

Χθες λοιπόν, τη μέρα της Εαρινής Ισημερίας, γιορτάστηκε με διάφορες εκδηλώσεις σε όλη τη χώρα η Ημέρα Ποίησης. Παρακολούθησα μια από αυτές τις εκδηλώσεις και συγκεκριμένα την εκδήλωση του Μορφωτικού Ιδρύματος της Βουλής για τον Μανόλη Αναγνωστάκη, του οποίου εδώ και κάποιο καιρό παρουσιάζει τη ζωή και το έργο του. Οι ομιλητές ήταν τρεις και οι ηθοποιοί που διάβασαν κάποια ποιήματα ήταν δύο. Στον χώρο που έγινε η εκδήλωση -αποδείχτηκε ανεπαρκέστατος για το πλήθος που συνέρρευσε- υπάρχει μια πολύ ενδιαφέρουσα και ωραία έκθεση για τον ποιητή που πραγματικά συγκινεί. Μπράβο στους επιμελητές και διοργανωτές αυτής της έκθεσης.

Ο Μαν. Αναγνωστάκης είναι ένας αγαπημένος μου ποιητής. Το έργο του συνόδευε και συνοδεύει τη ζωή μου στις πιο φανερές και αφανείς λειτουργίες της. Παρόλο που είναι περισσότερο γνωστός για τη συνεπή αντιδογματική του στάση στα πράγματα της Αριστεράς και θεωρείται εξέχον μέλος αυτών που -άδικα, κατά τη γνώμη μου- ονομάστηκαν ποιητές της ήττας, είναι επίσης ένας βαθύτατα ερωτικός ποιητής. Παρακάτω, στη μνήμη του και για να τιμήσω τη χθεσινή μέρα θα φιλοξενήσω κάποια ποιήματά του, ίσως λιγότερο προβεβλημένα.

[Τη νύχτα έρχονται…]

Τη νύχτα έρχονται οι μεγάλες αποφάσεις
Τη νύχτα πλάι στην αγαπημένη
Στους γλυκούς όρκους πριν από τη συνουσία
Τη νύχτα οδηγούν τα λεωφορεία στην αποθήκη
Όταν αρχίζουν να δουλεύουν τα πιεστήρια
Και σβήνουνε τα νυσταγμένα φώτα ένα ένα
Τη νύχτα έρχονται οι μεγάλες αποφάσεις
Των μυστικών, τα σχέδια, επαναστάσεων,
Η λειτουργία του καζίνου, εκείνο
Το τελευταίο γράμμα, απ’ το κελί σου,
Τα ιδεώδη, τελοσπάντων, για την αναπροσαρμογή.

Τη νύχτα εκείνη αρνήθηκα ν’ ακολουθήσω πια
Αρνήθηκα τη μοναξιά των λέξεων,
Των εσκεμμένων συνειρμών, τη λογική του ονείρου.
Τη νύχτα εκείνη κάηκε το διανυκτερεύον φαρμακείο
Αποκοιμήθηκε βαθιά ο σκοπός στρατιώτης
Βρέθηκε μες στο δρόμο νεκρός ο φτωχός νυχτοφύλακας.

Άτιμοι! Εσείς δολοφονήσατε τον τελευταίο νυχτοφύλακα!

Προσχέδιο δοκιμίου πολιτικῆς ἀγωγῆς

Οἱ τσαγκαράδες νὰ φτιάσουν ὅπως πάντα γερὰ παπούτσια
Οἱ ἐκπαιδευτικοὶ νὰ συμμορφώνονται μὲ τὸ ἀναλυτικὸ πρόγραμμα τοῦ Ὑπουργείου
Οἱ τροχονόμοι νὰ σημειώνουν μὲ σχολαστικότητα τὶς παραβάσεις
Οἱ ἐφοπλιστὲς νὰ καθελκύουν διαρκῶς νέα σκάφη
Οἱ καταστηματάρχες ν᾿ ἀνοίγουν καὶ νὰ κλείνουν σύμφωνα μὲ τὸ ἑκάστοτε ὡράριο
Οἱ ἐργάτες νὰ συμβάλλουν εὐσυνείδητα στὴν ἄνοδο τοῦ ἐπιπέδου παραγωγῆς
Οἱ ἀγρότες νὰ συμβάλλουν εὐσυνείδητα στὴν κάθοδο τοῦ ἐπιπέδου καταναλώσεως
Οἱ φοιτητὲς νὰ μιμοῦνται τοὺς δασκάλους τους καὶ νὰ μὴν πολιτικολογοῦν
Οἱ ποδοσφαιριστὲς νὰ μὴ δωροδοκοῦνται πέραν ἑνὸς λογικοῦ ὁρίου
Οἱ δικαστὲς νὰ κρίνουν κατὰ συνείδησιν καὶ ἐκτάκτως μόνον, κατ᾿ ἐπιταγὴν
Ὁ τύπος νὰ μὴ γράφει ὅ,τι πιθανὸν νὰ ἐμβάλλει εἰς ἀνησυχίαν τοὺς φορτοεκφορτωτάς
Οἱ ποιητὲς ὅπως πάντα νὰ γράφουν ὡραῖα ποιήματα.

Σημ.: Πρόκειται περὶ προσχεδίου, ὡς ὁ τίτλος, καὶ προσφέρεται εἰς ἐλευθέραν δημοσίαν συζήτησιν. Μετὰ τὰς ἀκουσθησομένας ἀπόψεις θὰ γίνει τελικὴ ἐπεξεργασία ὑπὸ ὁμάδος ἐγκρίτων Ποιητῶν καὶ θὰ παραδοθεῖ εἰς τὸ κοινὸ πρὸς γνῶσιν καὶ ἀναμόρφωσιν.

Fair Play
(ὁ ποιητὴς ὑπογράφει ὡς: Μανοῦσος Φάσσης)

Τῷ φίλω Μ.Ἄν.

Πόσες χιλάδες ὧρες πέρασαν μὲ συνεδρίαση,
σ᾿ αχτίδες, κόβες καὶ κομματικοὺς πυρῆνες,
στὸ τέλος πάθαμε χρονία νικοτινίαση
κι ὁ πονοκέφαλος οὔτε περνοῦσε μ᾿ ασπιρίνες.

Μάθαμε ἀπ᾿ ὄξω -βασικὰ- ὅλα τὰ προβλήματα
καὶ τὴν ἀναγκαιότητα τῆς πάλης
καὶ γίναμε τὰ δακτυλοδειχτούμενα τὰ βλήματα
κρατώντας τὸν Μὰρξ – Ἔγκελς ὑπὸ μάλης.

Μέρα τὴ μέρα θά ῾ρχονταν ἡ Ἐπανάσταση
καὶ περιμένοντας πέρασαν τὰ χρόνια
κι ὅμως σ᾿ τὸ λέγαν οἱ γονεῖς σου «ἄσ᾿ τα σὺ
πάντα θὰ βρίσκονται στὸν κόσμο ἄλλα κωθώνια».

Πάντοτε ὁ καπιταλισμὸς βρίσκει περάσματα
καὶ ξεπερνᾶ τὶς δύσκολες τὶς κρίσεις.
Κι ἕνα πρωί: «Ἀπαγορεύονται τὰ ἄσματα
καὶ κοπιάστε στὸ τμῆμα γιὰ ἀνακρίσεις».

Τώρα νὰ σπάσεις δὲν μπορεῖς πιά, σὲ χρωμάτισαν
καὶ σ᾿ ἔχουν σὰν τὸν ποντικὸ μέσα στὴ φάκα
καὶ δὲν ξεφεύγεις ἀπὸ τοῦ χαφιὲ τὸ μάτι σὰν
συναναστρέφεσαι τὸν καθ᾿ ἕνα μαλάκα.

...........................................................................................

Δὲν ἄκουσες ποτὲ τὴ μάνα σου τὴν ἅγια
σ᾿ ἐνοχλοῦσε καὶ σένα τὸ κατεστημένο,
δὲν εἶδες γύρω σου χιλιάδες τὰ ναυάγια
δὲν τὸ χαμπάρισες πὼς τὸ παιχνίδι ἦταν στημένο.

Νέοι της Σιδῶνος

Κανονικὰ δὲν πρέπει νἄχουμε παράπονο
Καλὴ κι ἐγκάρδια ἡ συντροφιά σας, ὅλο νιάτα,
Κορίτσια δροσερά- ἀρτιμελῆ ἀγόρια
Γεμάτα πάθος κι ἔρωτα γιὰ τὴ ζωὴ καὶ γιὰ τὴ δράση.
Καλά, μὲ νόημα καὶ ζουμὶ καὶ τὰ τραγούδια σας
Τόσο, μὰ τόσο ἀνθρώπινα, συγκινημένα,
Γιὰ τὰ παιδάκια ποὺ πεθαίνουν σ᾿ ἄλλην Ἤπειρο
Γιὰ ἥρωες ποὺ σκοτωθῆκαν σ᾿ ἄλλα χρόνια,
Γιὰ ἐπαναστάτες Μαύρους, Πράσινους, Κιτρινωπούς,
Γιὰ τὸν καημὸ τοῦ ἐν γένει πάσχοντος Ἀνθρώπου.
Ἰδιαιτέρως σᾶς τιμᾷ τούτη ἡ συμμετοχὴ
Στὴν προβληματικὴ καὶ στοὺς ἀγῶνες τοῦ καιροῦ μας
Δίνετε ἕνα ἄμεσο παρὼν καὶ δραστικό- κατόπιν τούτου
Νομίζω δικαιοῦσθε μὲ τὸ παραπάνω
Δυὸ δυό, τρεῖς τρεῖς, νὰ παίξετε, νὰ ἐρωτευθεῖτε,
Καὶ νὰ ξεσκάσετε, ἀδελφέ, μετὰ ἀπὸ τόση κούραση.

(Μᾶς γέρασαν προώρως Γιῶργο, 

ΥΓ. Εδώ μπορείτε να παρακολουθήσετε την εκδήλωση.