Περί γύψων και μυστριών

Τώρα που υπάρχει η απόσταση των 51 χρόνων ίσως και να γελάσεις από το αφόρητο εθνικιστικό κιτς που αναδύεται από αυτή τη φωτογραφία. Τότε όμως το γέλιο δεν σου προέκυπτε τόσο εύκολα. Υπήρχε, τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια μέχρι την άνθηση του φοιτητικού κινήματος, πολλή... γαλήνη στην ελληνική κοινωνία, κάτι σαν τη σιγαλιά του νεκροταφείου. Υπήρχε και πολλή ασφάλεια με την κυριολεκτική έννοια της αφόρητης αστυνόμευσης από ενστόλους και μη. Όσο για τα έργα, άσε καλύτερα. Πολλά εγκαίνια έργων που δεν ολοκληρώνονταν, αρκετές λαμογιές και αρπαχτές με τους ημέτερους του καθεστώτος. Μην παρασύρεστε με διάφορους σύγχρονους φ(ε)λόσοφους και αναθεωρητές ιστορικούς, αλλά και ανθρώπους της διπλανής πόρτας -όχι κατ' ανάγκη κακοπροαίρετους- που ισχυρίζονται ότι η χούντα δεν άφησε δημόσιο χρέος ή ότι στα χρόνια της υπήρχε ελάχιστη ανεργία, ότι οι ρυθμοί ανάπτυξης κάλπαζαν, ότι ήταν πατριώτες (της φακής) κι άλλες σχετικές αρλούμπες. Ασύστολα ψέματα! Το δημόσιο χρέος από το '67 ως το '73 υπερδιπλασιάστηκε (από 37,8 σε 87,5 δισ. δρχ.). Οι κρατικές τράπεζες επιβαρύνθηκαν με υπέρογκα δάνεια που είχαν την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου. Η δε μείωση της ανεργίας οφείλετο σε μετανάστευση περίπου 500.000 Ελλήνων. Υπήρχε σε αφθονία μπόλικη βία και καταστολή, πολλή τρομοκρατία, ακόμη κι αν εκφραζόσουν αρνητικά για το καθεστώς. Όσο για τον πατριωτισμό τους, τον πλήρωσαν ακριβά οι Κύπριοι. Φυσικά ανάμεσα σε όσους στήριξαν εκείνο το βίαιο στρατοκρατικό καθεστώς περιλαμβανόταν η Εκκλησία της Ελλάδας. Ο τότε Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος μαζί με διάφορες οργανώσεις τύπου "Ζωή", "Σωτήρ" κ.λπ. κατείχοντο από ιεραποστολικό ζήλο υπέρ των χουνταίων, εκτός ελάχιστων ιερέων και επισκόπων. 

Κλείνοντας αυτό το μικρό επίκαιρο σχόλιο, θα ήθελα να δώσω τον λόγο σε έναν που αντιστάθηκε εκείνη την περίοδο και βασανίστηκε απάνθρωπα. Δεν βολεύτηκε, δεν αδιαφόρησε, δεν κρύφτηκε πίσω από τις σπουδές του, τη δουλειά του, τον αδιαμφισβήτητο φόβο που τα όργανα της δικτατορίας ενέπνεαν. Αναφέρομαι στον Περικλή Κοροβέση και στη συνέντευξη που έδωσε στο ραδιόφωνο.