Ο φετινός χειμώνας του τουρισμού

Φίλοι μου, θα ξεκινήσω απευθύνοντάς σας μια ερώτηση. Θα πάτε φέτος διακοπές; Θα κάνετε κράτηση σε τουριστικό κατάλυμα; Αποκλείονται της ερώτησης όσοι θα πάνε στα εξοχικά τους ή στις ιδιαίτερες πατρίδες τους. Η ερώτηση απευθύνεται στους γενναίους εκείνους -γιατί περί γενναιότητας πρόκειται- που θα αψηφήσουν κορονοϊό και οικονομική ανασφάλεια, για να εκδράμουν οπουδήποτε, διεκδικώντας λίγα τετραγωνικά ελεύθερης ή οργανωμένης παραλίας. Ή σε όσους προτιμούν τα βουνά και τις Δρυάδες για να χαλαρώσουν όσο γίνεται εκεί, ακούγοντας τη χαυνωτική πολυλογία του βουνήσιου αέρα και των φύλλων των δέντρων. 

Εδώ σπεύδω να δηλώσω ότι φέτος δεν αισθάνομαι τόσο γενναίος. Ήγουν, τουτέστιν, δηλαδή, με άλλα λόγια, ήτοι, θα παραμείνω στο κλεινόν άστυ με μικρές ημερήσιες αποδράσεις σε επιλεγμένους φίλους -με τα εξοχικά που λέγαμε προηγουμένως- ή στην κόρη μου και στα εγγόνια μου. Αφενός φοβάμαι να ανοιχτώ στις άγνωστες θάλασσες των παραθεριστών και αφετέρου διστάζω να επενδύσω χρήματα στο χαρτοφυλάκιο ξενοδοχείο-εστιατόριο-μπιτσόμπαρο και συναφή, που συνθέτουν το τυπικό ελληνικό καλοκαίρι. 

Κι αν σκέφτομαι εγώ έτσι, φαντάζομαι ότι σκέφτονται παρομοίως αρκετοί. Οπότε το ιθαγενές τουριστικό κύμα προς θάλασσα ή βουνό προβλέπεται σαφώς υποδεέστερο του περσινού. Και γεννάται το ερώτημα, που τουλάχιστον για φέτος αποκτά υπαρξιακές διαστάσεις, θα μας έρθουν τα γνωστά ευρωπαϊκά στίφη, στα οποία είχαμε τόσο καλομάθει τα τελευταία χρόνια; Η κυβέρνηση με τον αρμόδιο υπουργό αλλά και την πρωθυπουργάρα μας έχουν εδώ και λίγο καιρό αρχίσει άγριο κόρτε, προσπαθώντας να πείσουν τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ότι μπροστά στις χάρες μας αξίζει το ρίσκο. Μάλιστα αυτός ο τεχνοκράτης ο Θεοχάρης κάλεσε με εμφανή ερωτισμό τους Βρετανούς μέσω του BBC με τα εξής λόγια: "[...] Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι εμείς θεωρούμε πως αυτή είναι μια στιγμή για να αρχίσουμε να σκεφτόμαστε την άρση αυτών των περιορισμών και να προσπαθήσουμε να αφαιρέσουμε όσο το δυνατόν περισσότερα εμπόδια. Και προτρέπουμε άλλες χώρες, του Ηνωμένου Βασιλείου περιλαμβανομένου, ότι όσο πιο σύντομα το κάνουμε εμείς αυτό, θα καλωσορίζαμε την αμοιβαιότητα. Άρα αν δεν επιβάλλουμε καραντίνα για ανθρώπους που έρχονται στην Ελλάδα από το Ηνωμένο Βασίλειο από κάποια μέρα και μετά, θα το καλωσορίζαμε αν το Ηνωμένο Βασίλειο έκανε το ίδιο". Και συμπλήρωσε όλο νόημα και χάρη: "ότι οι ελληνικές αρχές έχουν κάνει τα πάντα για να προστατεύσουν τους πολίτες με έγκαιρες ενέργειες, αλλά επίσης έχουν ενδυναμώσει το εθνικό σύστημα υγείας που είναι πλέον πιο ισχυρό από ποτέ". Συμπλήρωσε δε γουργουρίζοντας σαν ερωτευμένο περιστέρι ότι "αισθανόμαστε βέβαιοι ότι έχουμε το ΕΣΥ σε τέτοια κατάσταση που μπορεί να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε κατάσταση". (Πηγή ΣΚΑΪ)

Απ' ό,τι φαίνεται όμως, τα γλυκόλογα δυστυχώς δεν έπιασαν τόπο, δεδομένου ότι η βρετανική κυβέρνηση επιμένει σε 14ήμερη καραντίνα σε όποιον πατάει το πόδι του εκεί. Επίσης οι Γάλλοι προτρέπονται από την κυβέρνησή τους να περιορίσουν τον εκλεπτυσμένο κώλο τους στα πάτρια εδάφη και να αποφύγουν τις κακές συναναστροφές με ύποπτους Μεσόγειους. Οι Ιταλοί μια από τα ίδια και πάει λέγοντας και κλάιγοντας με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους τουρίστες. 

Επίσης δεν νομίζω ότι θα μας επισκεφτούν Αμερικανοί. Έχω την εντύπωση ότι με τόσο θανατικό που έχει πέσει στην αυλή τους και με τις τόσες μαύρες προοπτικές στην οικονομία τους δεν το σκέφτονται καν. Μεταξύ μας ούτε εγώ τουλάχιστον για φέτος επιθυμώ τα ντόλαρς - ακόμη και τα καναδέζικα. Όσο για τους Κινέζους, παρ' όλη την πατροπαράδοτη ελληνοκινεζική φιλία, καλό θα ήταν και αυτοί να μείνουν φέτος στο σπίτι τους. Οπότε ποιοι μας μένουν; Προφανώς το βαλκανικό σόι. Οι Αλβανοί αδερφοί μας, οι Βούλγαροι ξάδερφοί μας, οι προσφάτως αναγνωρισμένοι Βορειομακεδόνες ανιψιοί κ.λπ. Μια πληροφοριακή παρένθεση εδώ που έχει σημασία: Ενώ κάθε Κεντροευρωπαίος τουρίστας, που ξοδεύει περί τα 700 ευρώ για ένα ταξίδι στην πατρίδα μας, ο ομόλογός του Βαλκάνιος -π.χ. Βούλγαρος- δαπανά περίπου 122 ευρώ. Κακά τα ψέματα. Οι Βαλκάνιοι φίλοι μας και γείτονες χαρακτηρίζονται περισσότερο ως οικονομικοί μετανάστες και λιγότερο ως εν δυνάμει τουρίστες. Εδώ μπορείτε να πληροφορηθείτε του λόγου το αληθές. 

Δικαιολογείται λοιπόν κατά τη γνώμη μου ο τίτλος του σημερινού άρθρου. Φοβάμαι ότι, παρά τις συνήθως υψηλές εποχικές θερμοκρασίες που χαρακτηρίζουν τις διακοπές, στην πραγματικότητα από την πλευρά των προσδοκόμενων εσόδων οι θερμοκρασίες θα είναι πολικές. Και οψόμεθα για του χρόνου, αν όλα πάνε καλύτερα. Βέβαια, επειδή κατά βάση είμαι αισιόδοξος άνθρωπος και βλέπω συνήθως το ποτήρι μισογεμάτο, η παρούσα κρίση μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για μια ουσιαστική συζήτηση που αφορά όλες τις κοινωνικές τάξεις και περιστρέφεται σε έναν απαραίτητο αναπροσανατολισμό της οικονομίας μας. Δεν μπορεί να έχεις όλα τα αυγά σε ένα καλάθι. Είναι ολέθριο. Και εμείς δυστυχώς αυτό κάναμε τόσα χρόνια. Ρίξαμε όλο το βάρος μας σε μία επένδυση, σε μία δραστηριότητα, υποτιμώντας αρκετές άλλες στην πορεία. Και μάλιστα σε μια "μονοκαλλιέργεια" ιδιαίτερα ευαίσθητη σε παράγοντες όπως η σοβούσα περιβαλοντική κρίση, η σημερινή υγειονομική κρίση, ακόμη και οι τεταμένες διακρατικές σχέσεις με τσαμπουκάδες και απρόβλεπτους γείτονες. Παράγοντες που δεν εξαρτώνται αποκλειστικά και μόνο από τις δικές μας δυνατότητες επηρεασμού τους. Ας ελπίσουμε ότι θα σχεδιαστεί ένα μοντέλο για παραγωγική ανασυγκρότηση στην πατρίδα μας, όπου έστω στην αρχή το ποσοστό συμμετοχής του τουρισμού στο ΑΕΠ θα πέσει σαφώς κάτω από το 20%. Θα είναι μια καλή αρχή!