Memento mori
2018-01-23 21:13Όταν ήμουν 5 χρονών, η μητέρα μου συνήθιζε να μου λέει ότι η ευτυχία είναι το κλειδί στη ζωή.
Όταν πήγα στο σχολείο, με ρώτησαν τι θα ήθελα να γίνω όταν μεγαλώσω.
Έγραψα "ευτυχισμένος".
Τότε μου είπαν ότι δεν είχα καταλάβει την ουσία αυτού που μου ζητούσαν και εγώ τους απάντησα ότι δεν καταλάβαιναν τη ζωή.
Τα παραπάνω λόγια αποδίδονται στον Τζον Λένον, σύμφωνα με όσα γράφονται στο διαδίκτυο. Δεν το αμφισβητώ. Ο Λένον ήταν ένας ευφυής, συναισθηματικός, στρατευμένος -με την ευρεία έννοια- καλλιτέχνης που οραματιζόταν ένα καλύτερο, ειρηνικό και δικαιότερο κόσμο. Οπότε αυτού του είδους τα αποφθέγματα έχουν σκοπό να σε βάλουν να σκεφτείς για λίγο τη σπουδαιότητα του χρόνου που περνά αμείλικτα σε συνδυασμό με την ιεράρχηση όσων ο καθένας θεωρεί σπουδαία και απαραίτητα για τη ζωή του.
Ο τίτλος του σημερινού σχολίου μου είναι μια λατινική φράση, την οποία λέγεται ότι εκφωνούσε κάθε λίγο και λιγάκι κάποιος, μάλλον σκλάβος, στον στρατηγό που έμπαινε στη Ρώμη νικητής και τροπαιούχος, ως επικεφαλής της θριαμβικής πομπής, αλλά και στον αυτοκράτορα στην τελετή ενθρόνισής του. Επί λέξει η φράση σημαίνει "Ενθυμού τον θάνατο". Πόσες φορές ως τώρα στη ζωή μας και άραγε πόσες στο μέλλον δεν θα συναντήσουμε καταστάσεις που τις θεωρούμε δυσάρεστες, που πιθανόν ξεπερνούν τις δυνατότητές μας τη στιγμή εκείνη, που εν δυνάμει αλλάζουν τις συνθήκες της ζωής μας κ.λπ. Αποφεύγω να κατατάξω σε αυτή τη κατηγορία διάφορα μικροπροβλήματα της καθημερινότητας, όπως τους κακούς βαθμούς που μας έφερε ο κανακάρης μας, τον σκύλο του γείτονα που δεν βάζει γλώσσα μέσα, το αμάξι μας που το γρατζούνισε κάποιος απρόσεκτος, το ραντεβού με τον οδοντογιατρό κι άλλα τέτοια πολλά, τα οποία ο παραμορφωτικός φακός της καθημερινής πίεσης τα μετατρέπει σε οριακές καταστάσεις για μας.
Memento mori λοιπόν, θυμήσου τη θνητότητά σου. Ο χρόνος περνά και ίσως εσύ να το ξεχνάς μπλεγμένος αξεδιάλυτα στη "σπουδαιότητα" και στο "δυσεπίλυτο" αυτών που αντιμετωπίζεις καθημερινά. Όμως η επίσκεψη σ' ένα νοσοκομείο ή στο νεκροταφείο είμαι βέβαιος ότι θα σε "υποχρεώσει" να σκεφτείς ότι όσα αντιμετωπίζεις τώρα έχουν λύση, σε αντίθεση με το πραγματικά αδιαπραγμάτευτο και τελεσίδικο του τέλους της ύπαρξής μας. Πραγματικά είναι πολύ σημαντικό μέσα στον ορυμαγδό της καθημερινότητας να έχουμε τη διαύγεια να αναλογιζόμαστε ποια είναι τα σημαντικά, πώς να διαχειριστούμε καλύτερα τον όποιο χρόνο ζωής μάς αντιστοιχεί, πώς να είμαστε και να αισθανόμαστε ευτυχισμένοι, όπως λέει ο Τζον Λένον.
Ίσως σας κάνει εντύπωση το θέμα του σημερινού μου σχολίου. Η αφορμή μού δόθηκε όταν διάβασα αυτή τη σχολιασμένη είδηση στον ιστότοπο Zoornalistas: zoornalistas.blogspot.gr/2018/01/h-app.html#more Ομολογώ ότι η ιδέα του θανάτου με απασχολεί συχνότερα τα τελευταία χρόνια, τουλάχιστον από τότε που βγήκα στη σύνταξη. Όχι όμως -ειλικρινά πιστέψτε με- με κατάθλιψη. Αισθάνομαι ότι τώρα που έχω μπόλικο ελεύθερο χρόνο, ενώ ο πραγματικός χρόνος της ύπαρξής μου μειώνεται -τι ειρωνία-, πρέπει να κάνω όσα βρίσκω σημαντικά και όσα κάνουν εμένα και τους γύρω μου ευτυχισμένους. Χωρίς να υποτιμώ την αξία των υλικών αγαθών, νομίζω ότι το νόημα της ζωής και η ευτυχία βρίσκονται σε άλλα πράγματα. Για παράδειγμα, το κεφάλαιο ανθρώπινες σχέσεις (πρέπει να) έχει τον πρώτο και κύριο λόγο στη ζωή μας. Εκεί κυρίως βρίσκονται τα στοιχεία εκείνα που θα μας κάνουν καλύτερους ανθρώπους. Και αυτό πρέπει να είναι ο σκοπός της ζωής μας. Πώς θα γίνουμε καλύτεροι και πώς θα μπορέσουμε να διαχειριστούμε τον χρόνο μας και τους πόρους μας προς όφελος των άλλων. Σταματώ εδώ, γιατί νομίζω ότι γίνομαι διδακτικός και είναι κάτι που δεν μου αρέσει.